Azerbaycan’dan Ermenistan’a: Siyasi irade gösterirlerse barış anlaşmasına giden yol açık

Azerbaycan Dışişleri Bakanı Ceyhun Bayramov, Azerbaycan’ın bu yıl dış politikasında yaşanan gelişmelere ilişkin basın toplantısı düzenleyerek gazetecilerin sorularını yanıtladı. Azerbaycan’ın bu yıl insani konulara özel önem verdiğini belirten Bayramov, “Kardeş Türkiye’de 6 Şubat’ta meydana gelen depremde Ukrayna’ya yapılan yardımlar, Azerbaycan’ın yaptığı insani yardımlarında önemli bir yere sahiptir. Ayrıca Azerbaycan Gazze’ye yardım için 2 milyon dolar ayırdı. Ayrıca Afrika’nın küçük ada devletlerine Covid-19 kapsamında iki küresel yardım çağrısı duyurulmuş olup, Azerbaycan her çağrıya 1 milyon dolar yardım ayırmıştır” dedi.

“Terörle mücadele operasyonu, yasadışı rejimin yeni bir statüko oluşturma çabalarına son vermekle birlikte yeni fırsatlar da oluşturdu”

Ermenistan’ın sürekli olarak yükümlülüklerine yerine yetirmemesi nedeniyle müzakerelerde önemli sonuç elde edilmediğini belirten Bayramov, “Ancak terörle mücadele operasyonu, yasadışı rejimin yeni bir statüko oluşturma çabalarına son vermekle birlikte yeni fırsatlar da oluşturdu. Ermenistan’ın son 30 yılda işlediği suçların ortaya çıkarılmasına yönelik çalışmalar sürüyor. Bu amaçla uluslararası hukuka uygun olarak çeşitli adımlar atılmıştır” dedi.

“Ermenistan’la doğrudan temaslar sayesinde belli sonuçlara ulaşıldı”

Herhangi bir olumlu ilerlemenin Azerbaycan ve Ermenistan arasındaki normalleşme sürecine olumlu etkisi olabileceğini vurgulayan Bayramov, “Ermenistan’la barış sürecinden bahsediyoruz ama burada çevre çok önemli. Bu anlamda aralık ayında yaşanan gelişme ciddi bir güven artırıcı önlem olarak değerlendirilebilir. Bu anlaşma iki ülke arasında yapıldı, üçüncü bir ülke işin içine girmedi ve bu önemli bir nokta. Barış gündeminde bir takım önemli süreçler var. 2023 yılı sonunda doğrudan temaslar sayesinde bazı olumlu sonuçlar elde edildi. 2024’te ne gibi sonuçlara ulaşılacağını söylemek zor. Ancak süreçten umutluyuz. Meşru çıkarlarımıza dayalı, uluslararası hukuka dayalı olumlu adımlar atmaya hazır olacağız” dedi.

“İran Büyükelçiliğinin açılmasına mahkemenin sonuçlara göre bir karar vereceğiz”

İran’daki Azerbaycan Büyükelçiliğinin kapatılmasının somut nedenleri olduğunu belirten Bayramov, “Bu silahlı saldırı ve güvenlikle ilgilidir. İnsanların can güvenliği açısından ciddi bir risk söz konusuydu. Onun için büyükelçilik terör saldırısının ardından tahliye edildi. Bu konu İran tarafıyla sürekli görüştüğümüz bir konu. Bizim beklentimiz bu suçu işleyen kişinin en sert şekilde cezalandırılması ve büyükelçiliğimizin güvenliğinin tam olarak sağlanmasıdır. Mahkemenin sonuçlara göre bir karar vereceğiz. Olumlu bir çözüm bulunması durumunda büyükelçiliğimizin yeniden faaliyet göstermesi mümkün olacaktır” dedi.

Azerbaycan ve Fransa arasındaki diplomat krizi

Fransa Büyükelçiliğinin 2 çalışanının Azerbaycan’da “istenmeyen adam” ilan edilmesi konusuna açıklık getiren Bayramov, “Azerbaycan’daki Fransız büyükelçiliğinin iki çalışanını “istenmeyen adam” ilan edilmeden 2 gün önce Fransa büyükelçiliğine bir nota gönderilerek bu kişiler hakkında Azerbaycan’ın ilgili kurumlarında ciddi kanıtların bulunduğu ve konunun araştırılması gerektiği vurgulanmıştı. Onları bu konuları araştırmak için davet etmiştik. Fransa tarafı kendi çalışanlarının suçsuz olduğuna emin olsaydı, bu konu araştırabilirdi. Ancak buna yanaşmadılar ve Fransa Büyükelçisi, Dışişleri Bakanlığı’na davet edildi ve protesto notası büyükelçiye sunularak 48 saat içinde bu kişilerin Azerbaycan’ı terk etmesi istendi. Fransa Büyükelçimiz Leyla Abdullayeva dün Fransa Dışişleri Bakanlığı’na çağrıldı ve herhangi bir gerekçe ortaya koyulmadan, 2 Azerbaycanlı diplomatın 48 saat içinde Fransa’yı terk etmesi ile ilgili karar kendisine sunuldu. Fakat bizim adımımız ile Fransa’nın adımı arasında büyük fark var, biz delillerle konuşmuştuk ve Fransa tarafında bu araştırmanın yapılmasını teklif etmiştik” dedi.

“Ermenistan’a silah satışı sadece ticaret olarak değerlendirilemez”

Hindistan ve Ermenistan arasındaki silah satışı anlaşmasına değinen Bayramov, “Bunlar çok dikkatli bir şekilde izleniyor. Hindistan’dan meslektaşlarımızla ilişkilerimiz var. Hindistan Ermenistan’a silah satışını Azerbaycan, Türkiye ve Pakistan’a yönelik tutumuyla hiçbir zaman bağdaştırmadı. Bu adımın ticari amaçlı olduğunu ve Azerbaycan’a yönelik olmadığını kaydettiler. Bu resmi konumdur. Siz, sorumlu bir devlet olarak, uluslararası bir aktör olarak, silah satışlarını tamamen ticari olarak değerlendiremezsiniz. Çünkü bölgede işgal unsuru vardı ve artık barışın sağlanması için hassas bir an yaşanıyor” dedi.

“Ermenistan siyasi irade gösterirse barış anlaşmasına giden yol açıktır”

Azerbaycan ile Ermenistan arasındaki barış anlaşmasına ilişkin süreçlerin önündeki engellere değinen Bakan Bayramov, “Meselenin bir geçmişi olduğunu da anlıyoruz. Buradaki yaklaşım her noktada anlaşmaya varmak yönündeyse bu çok uzun bir süreç olabilir. Bunun yerine yaklaşımımız her iki tarafın da mutabakata varacağı bir belge ortaya koymak. Bu, barış yönünde çok ciddi bir adım olabilir. Bunun olmasını engelleyen faktörlerden bahsedecek olursak, burada işgal faktörü büyük rol oynadı. 2020’den sonra ümit ediyorduk ki, süreç hızlı ilerleyecek, Ermenistan yasadışı silahlı gruplarını topraklarından çıkaracaktı. Ancak biz bunun da şahidi olmadık. Ermenistan siyasi irade gösterirse barış anlaşmasına giden yol açıktır. Bir sonraki aşamada neler olacağını göreceğiz” dedi.

“Fransa’nın Ermeni yanlısı tutumunun yerini Azerbaycan düşmanlığı ve Azerbaycan karşıtı bir tutum aldı”

Azerbaycan-Fransa ilişkilerinin son 30 yılın en düşük seviyesinde olduğunu belirten Bayramov, “Bunun sebebi Azerbaycan değildi. Fransa’ya karşı adım atmak istemedik. Tam tersine her zaman ilişkilerin sürdürülmesinden yana olduk. Fransa’nın tutumu her zaman Ermeni yanlısı olmuştur. Fransa, Ermeni yanlısı tutumunu uzun bir süre gizledi. Fransa, Ermeni yanlısı tutumunu artık gizlemenin aksine açıkça göstermektedir. Fransa’nın Ermeni yanlısı tutumunun yerini Azerbaycan düşmanlığı ve Azerbaycan karşıtı bir tutum aldı” dedi.

“Tarafsız üçüncü bir ülkede veya Ermenistan-Azerbaycan devlet sınırında görüşebiliriz”

Azerbaycan ile Ermenistan arasındaki sınır komisyonunun Azerbaycan-Ermenistan sınırında 2 defa bir araya geldiğini hatırlatan Bayramov, “Biz de tarafsız üçüncü bir ülkede veya Ermenistan-Azerbaycan devlet sınırında görüşebiliriz teklifinde bulunduk. Prensip olarak Ermenistan ve Azerbaycan’ın dışişleri bakanları ve heyetleri herhangi bir hassasiyet oluşturmamak kaydıyla devlet sınırında buluşabilirler. Böyle bir öneri tarafımızdan dile getirildi. Zamanı geldiğinde bu tür toplantıların Azerbaycan ve Ermenistan’da yapılması ihtimaline gelince, neden olmasın. Bunu er ya da geç göreceğimizi düşünüyorum” dedi.

“Azerbaycan her zaman güvenilir bir ortak oldu”

ABD ile Azerbaycan arasında Ekim atında yaşanan gerilimin nedenin Azerbaycan olmadığını belirten Bayramov, “Gerilim kelimesini kullanmak artık doğru değil. Nedenleri herkes için açık. O günden bu yana olumlu bir gidişata tanık olduk. Biz her zaman iyi bir ortak olduk. Çeşitli alanlarda işbirliği yaptık, çok sayıda projeyi hayata geçirdik. Azerbaycan her zaman güvenilir bir ortak oldu” ifadelerini kullandı.